Ondanks ik een fanatieker sporter ben, ben ik stiekem ook een echte zoetekauw. Chocolade, taarten, koekjes en snoepjes gaan er bij mij altijd wel in. Toch is het belangrijk om mijn suikerinname te beperken, omdat ik anders geen tot weinig resultaten zal zien van de sportschool. Alleen is het voor mij erg moeilijk om zonder zoetigheid te leven en dus ben ik op zoek gegaan naar een vervanger voor suiker. Er zijn een hoop opties, maar ik ben uiteindelijk op de dadel uitgekomen. In dit artikel lees je alles over dadels en hoe je het in plaats van suiker kunt inzetten.
Wat zijn dadels?
Dadels tref je steeds vaker aan in verschillende recepten. Veel veganisten gebruiken de vrucht als natuurlijke zoetmaker. Dadels zijn namelijk vruchten en behoren tot de steenvruchten. Een steenvrucht herken je aan de harde pit in het midden. Naast dadels behoren onder andere ook pruimen, kersen en nectarines tot die categorie. Dadels groeien als trossen aan palmen en die vind je alleen in warme gebieden, zoals het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Net als bij appels zijn er ook veel verschillende soorten dadels. Er bestaan er maar liefst minimaal 1500. De bodem waar de palm op staat bepaalt voor een groot deel hoe voedzaam de vrucht is.
Dat is ook niet zo gek omdat alle planten voedingsstoffen uit de grond halen. Uiteraard bepaalt ook het weer voor een groot deel hoe de dadel smaakt, eruit ziet en de hardheid van de vrucht. De zon zorgt er namelijk voor dat iedere dadel zijn prachtige kleur krijgt. Een dadel gaat namelijk van klein en groen, naar mooi groot en in alle kleuren bruin die jij je kunt bedenken. Overigens vragen dadels de perfecte timing qua oogsten. Een dadel moet namelijk niet te lang door rijpen omdat hij anders heel droog wordt, maar bovendien zijn zachte dadels een lust voor insecten. Droge en gedroogde dadels vormen daarentegen weer als nest voor beestjes.
Waar groeien dadels?
Dadels vragen dus de perfecte combinatie van zon en grond. Je kunt de planten voornamelijk vinden in het Midden-Oosten, maar ook in Noord-Afrika. Er zijn ook dadelpalmen te vinden in Amerika, bijvoorbeeld in Florida en Californië. Op sommige plantages worden vrouwelijke palmen met de hand bestoven door mannelijke pollen. Daarmee is de grootste kans op een succesvolle oogst. Ook het oogsten wordt met de hand gedaan. Een behoorlijke zware klus in de brandende zon, maar er wordt ook in de nacht geoogst om er zeker van te zijn dat de dadels perfect zijn.
Soms hebben dadels nog net even wat langer de tijd nodig om goed door te rijpen. Ze worden dan in een warme ruimte gelegd om de perfecte smaak en kleur te krijgen. In de winkels tref je dadels op twee verschillende manieren aan. Je hebt namelijk verse dadels, maar je hebt ook gedroogde dadels. De gedroogde variant kun je overigens ook gekonfijt in suiker aanschaffen. Toch kun je die beter laten liggen en je leest ook direct waarom.
Zijn dadels gezond?
Om antwoord te geven op de vraag: “zijn dadels gezond?” is het belangrijk om te weten dat verse dadels voor 30% uit suiker bestaan en dat de gedroogde variant voor 70% uit suiker bestaat. Het is dus gezonder om te kiezen voor verse. Daarnaast bepaalt ook het soort hoeveel voedingsstoffen een dadel bevat. Dat heeft namelijk te maken met de grond waar een dadel groeit. Ondanks dat ook verse dadels uit suiker bestaan, zijn dit natuurlijke suikers. Natuurlijke suikers worden geleidelijk door je lichaam opgenomen en zorgen dus niet voor een piek in je bloedsuikerspiegel. Gedroogde dadels bevatten daarentegen wel veel suiker en zorgen wel voor een piek.
Naast dat de steenvruchten voor een natuurlijke zoete smaak zorgen, geeft de vrucht nog vele andere voordelen. De natuurlijke suikers zorgen namelijk voor een gezonde dosis extra energie. Het is daarom ook een perfect tussendoortje om nog die extra energie kick te krijgen. Dadels bevatten ijzer en daardoor zijn dadels ook perfect tegen bloedarmoede. Naast zoetstoffen zit de vrucht ook vol vezels. Die spelen een belangrijk onderdeel bij de spijsvertering. Vezels zorgen namelijk voor extra vocht richting de darmen en dat gaat constipatie tegen.
Dadels bevatten ook kalium en dat versterkt en stimuleert de gezondheid van je hart. Bovendien verminderen dadels ook cholesterol en verminderen het kalkgehalte in je aderen. Met minder kalk is de kans op een beroerte, hartaanval en andere ziektes een stuk kleiner. Daar blijft het niet bij want dadels zitten ook bomvol mineralen en vitaminen. Een aantal van die mineralen zijn namelijk selenium, mangaan en magnesium. Selenium gaat kanker tegen, maar verbetert ook je botten en je bloed. Verder verbeteren de vruchten ook het opslaan van informatie en het herinneren van informatie.
Dadels en diabetes, is dat gezond?
Een belangrijke vraag voor velen is: “gaan dadels en diabetes samen?”. Laten we voorop stellen dat een gedroogde dadel dus veel meer suiker bevat en bovendien vaak gekonfijt is in suiker. Gedroogde dadels kun je als diabeet dus beter laten staan. Een verse dadel bevat natuurlijke suikers en dus is het voor mensen met diabetes een veiliger tussendoortje dan bijvoorbeeld een koekje of een snoepje. Koek en snoep bevatten namelijk snelle suikers die direct invloed hebben op je bloedsuikerspiegel. De suikers in een dadel worden daarentegen langzaam opgenomen in je lichaam.
Uiteraard is het per persoon verschillend en is het belangrijk om je bloedsuiker in de gaten te houden. Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat het eten van een dadel vrij weinig effect heeft op je bloedsuikerspiegel. Probeer het vooral eens een keertje uit en begin eerst bijvoorbeeld met een halve dadel. Wanneer dit goed gaat, kun je de hoeveelheid eventueel opbouwen.
Dadels en zwangerschap, is dat gezond?
Dadels zitten bomvol mineralen, vezels en vitaminen. De steenvruchten zijn dus erg gezond, maar zijn dadels gezond wanneer je zwanger bent? Er zijn een aantal onderzoeken geweest waaruit is gebleken dat wanneer je elke dag, 4 weken voor de datum dat je uitgerekend bent, 6 dadels eet, medische inleiding niet nodig hebt. In 96% van de deelnemende vrouwen is er namelijk een spontane bevalling geweest in tegenstelling tot 79% bij de vrouwen die geen dadels hebben gegeten. Er valt dus te stellen dat dadels een goede invloed hebben op de inleiding van het kindje. Het eten van dadels zal er niet voor zorgen dat het kindje te vroeg geboren wordt.
Bovendien was de ontsluitingsfase maar liefst 7 uur korter bij vrouwen die de vruchten hebben gegeten, maar ook het bloedverlies was veel minder. Overigens kun je alle vitaminen en mineralen wel gebruiken tijdens je zwangerschap en je bevalling. Wat extra energie is tijdens die periode altijd mooi meegenomen. Verder hebben de vruchten ook invloed op de melkproductie. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat de productie van moedermelk toeneemt bij het dagelijks nuttigen van de steenvrucht.
Waarom zijn vervangers voor suiker noodzakelijk?
Suikers zijn een groot probleem in de westerse wereld. Tegenwoordig zit suiker in sauzen verwerkt, maar natuurlijk ook in koeken, snoep en dranken. Daarnaast gebruiken velen suiker in hun koffie, thee en yoghurt. Suiker is overigens een verslavend goedje. Per persoon wordt er maar liefst 40 kilo suiker per jaar gebruikt. Je lichaam heeft suiker nodig voor energie, maar snelle suikers zijn daarentegen niet gezond. Die suikers zorgen er namelijk voor dat je suikerspiegel direct omhoog schiet en dat is ongezond voor je lichaam en je organen.
Snelle suikers worden ook wel geraffineerde suikers genoemd. Die suikers zijn volledig ontdaan van mineralen en vitaminen en dus raakt de volledige stofwisseling van je lichaam in de war. Bovendien heeft je lichaam de suikers niet direct nodig en dus wordt het meteen omgezet tot lichaamsvet. Dat vraagt dus weer wat extra uurtjes in de sportschool. Verder tasten snelle suikers het tandglazuur van je tanden aan. In ieder geval dus genoeg redenen om behoorlijk voorzichtig zijn met de suikers die je inneemt. Het is verstandig om zoveel mogelijk suikers te vervangen door natuurlijke alternatieven.
Hoe kun je dadels als vervanger van suiker gebruiken?
Tegenwoordig gaan er in heel veel recepten en gerechten suiker, soms wel meerdere soorten. Gelukkig kun je suiker dus vervangen met dadels. Dadels en suiker geven namelijk allebei de zoete smaak, maar dadels zijn simpelweg gezonder. Om suiker te vervangen met dadels kun je gebruik maken van dadelpasta. Dat kun je kopen, maar je kunt het ook zelf maken. Je kunt dadels ook in kleine stukjes hakken / snijden om te verwerken in de gerechten en recepten. Smoothies kun je overigens ook verrijken door een dadel toe te voegen. Om dadelpuree te maken, heb je het volgende nodig:
- 250 gram dadels zonder pit
- 300 ml heet water
- Blender
- Glazen pot met schroefdeksel
- Doe de dadels in de blender en voeg het hete water erbij
- Mix dit minimaal 10 minuten
- De dadelpuree is klaar als het een dikke stroop is zonder klontjes
- Doe de puree in de glazen pot
De dadelpuree kun je maar liefst 2 weken in de koelkast bewaren. Wil je het langer bewaren, voeg er dan nog wat citroensap aan toe. Je kunt de puree dan 4 weken bewaren. Is de puree te dik om te gebruiken, warm het dan nog een beetje op. Dit kun je au bain-marie doen. Het is belangrijk dat de glazen pot schoon is. Je kunt ervoor kiezen om de potjes eerst uit te koken. De dadelpuree kun je dan maar liefst 3 maanden buiten de koelkast op een koele en donkere plek bewaren.
Het is ook mogelijk om dadelsuiker aan te schaffen. Dit is suiker gemaakt van gedroogde dadels. Er zit echter wel een veel groter prijskaartje aan vast, dus wees je daar van bewust. De suiker heeft een lichte karamel smaak. Je kunt de suiker gebruiken tijdens speciale gelegenheden. Denk bijvoorbeeld aan een heerlijk stuk pulled pork bij kerst.
Welke verhouding gebruik je?
Om 100 gram suiker te vervangen door dadelpuree, houd je een verhouding van 100 gram dadelpuree aan. Dit is dus hetzelfde. Houd er rekening mee dat de puree een natte substantie heeft en dat normale suiker tot de droge ingrediënten behoort. In sommige gevallen is het daarom belangrijk om minder vocht toe te voegen. Het recept kan anders te nat worden. Wil je liever hele vruchten inzetten in plaats van de puree, dan is het lastig om een kant en klare hoeveelheid te benoemen. Dit hangt namelijk van het soort dadel af dat je gebruikt.
Zoals je eerder hebt kunnen lezen, verschilt iedere soort in smaak en ook in zoetheid. Een vuistregel die vaak wordt gehanteerd is om de helft van het gewicht te gebruiken dat je normaal gesproken in suiker nodig hebt. Kies je voor de dadelsuiker dan kun je voor een gelijke verhouding gaan. Nogmaals dat kan dus een flinke kostenpost zijn.
Een paar recepten met dadels als vervanger van suiker
Nu weet je wat een dadel is, of ze gezond zijn en hoe je ze als vervanger voor suiker kan inzetten. Toch kan het nog behoorlijk lastig zijn hoe je de vrucht dan daadwerkelijk in recepten kan gebruiken. Op de website van Yogi & Yousef vind je verschillende recepten die je kunt maken met dadels als vervanger van suiker. Om je nog wat extra inspiratie te geven hoe je deze steenvrucht in recepten kunt gebruiken, deel ik graag een paar recepten met je.
Wat heb je nodig?
- 3 rijpe bananen
- 180 gram havermeel, dit kun je ook zelf maken door havermout te vermalen
- 3 dadels (60 gram zonder pit)
- 16 gram bakpoeder
- 60 gram (kokos)olie
- 50 milliliter water
- 1 eetlepel kaneel of koek- en speculaaskruiden
- snufje zout
- een bakvorm
- een blender
Hoe maak je het?
- Verwarm de oven voor op 170 graden en vet de bakvorm in met een beetje boter
- Doe het havermeel in een kom
- Maal vervolgens de dadels en bananen fijn in de blender
- Voeg de kokosolie, zout, het water en de kruiden (kaneel of koek- en speculaaskruiden) toe aan het mengsel. Mix dit goed tot een glad mengsel.
- Spatel vervolgens het havermeel en bakpoeder door het mengsel tot je een mooi deegbeslag hebt. Om het bananenbrood nog smeuïger te maken, kun je nog wat water toevoegen
- Giet je beslag in de cakevorm en versier eventueel met toppings naar keuze
- Bak het bananenbrood in 50-60 minuten gaar. Vanaf de 50ste minuut kun je er met een satéprikker in prikken om te kijken of hij nog wat langer door moet garen
Je kunt er ook voor kiezen om extra nootjes, chocolade of gedroogde vruchten door het beslag te mengen.
Wat heb je nodig?
- 150 gram ontpitte dadels
- 240 milliliter heet water
- 180 gram ongezouten boter
- 2 koude eieren
- 1 theelepel vanille-extract
- 75 gram cacaopoeder
- 85 bloem
- Zeezout om te bestrooien
- Een bakvorm
- Een blender
Voor het glazuur:
- 3 eetlepels cacaopoeder
- 3 eetlepels honing
- 1 eetlepel gesmolten boter of kokosolie
- 1/4 theelepel pure vanille-extract
Hoe maak je het?
- Verwarm de oven voor op 180 graden
- Vet of bekleed een 8×8 bakvorm
- Pureer de dadels en het hete water in een blender tot een gladde massa
- Meet 240 ml van de dadelpuree af en breng het over naar een grote kom met de boter
- Klop de boter en dadelpuree tot een glad beslag
- Voeg één voor één de eieren aan het mengsel toe
- Voeg vervolgens de vanille-extract toe en mix alles tot het luchtig en glad is
- Voeg de cacao en bloem toe en mix op een lage stand tot alles goed gemengd is
- Verdeel het beslag in de bakvorm en strijk het glad met de achterkant van een lepel
- Strooi er vervolgens een beetje zeezout over
- Bak het mengsel 18-23 minuten in de oven
- Laat de brownies afkoelen terwijl je het glazuur klaarmaakt.
Wat te doen voor het glazuur?
- Klop de boter, honing en cacaopoeder door elkaar
- Voeg de vanille toe en klop tot een gladde massa. Als het glazuur een beetje vloeibaar lijkt, voeg dan nog een scheutje cacaopoeder toe. Als het te dik lijkt, kun je een scheutje melk toevoegen
- Sprenkel over de brownies en bestrooi met meer zeezout.
De brownies blijven tot een week goed in een afgesloten bak in de koelkast.
Tot slot over dadels als vervangers van suiker
Wil je graag dadels aanschaffen? Je kunt uiteraard bij de supermarkt terecht, maar kwalitatieve goede dadels worden niet overal verkocht. Het vraagt dus wel even een zoektocht om goede dadels te vinden. Gelukkig heb ik dit al voor je gedaan. Bij Yogi & Yousef vind je 100 % natuurlijke dadels, die milieubewust worden verbouwd. Bovendien wordt er geen gebruik gemaakt van chemische stoffen om insecten te weren. Hierdoor kun je dus met een veilig gevoel van deze steenvruchten genieten.
Gebruik jij dadels als vervanger van suiker?
*Dit artikel bevat een samenwerking
