Kleuren hebben een veel grotere invloed op ons leven dan je zou denken. Het roept emoties op, waarschuwt je voor gevaren en bepaald je gemoedstoestand. Zodra je begrijpt hoe kleuren je leven beïnvloeden, kun je kleuren op zo’n manier inzetten om ze in jouw voordeel te laten werken. Niets is fijner dan dingen zo te beïnvloeden dat ze in jouw voordeel werken. In dit artikel lees je alles over kleur en de invloed dat het heeft op ons leven.
Wat zijn kleuren?
Om te begrijpen wat kleur is, is het belangrijk om naar natuurkunde te kijken. Kleuren zijn eigenlijk golflengtes die wij met onze ogen waarnemen. Daarover vertel ik je meer bij het ontstaan van kleur. Alle verschillende golflengtes van kleuren samen noemen wij het kleurenspectrum. Om een kleur te kunnen zien hebben wij licht, een voorwerp en onze ogen nodig. Het voorwerp projecteert het licht in onze ogen, waardoor wij een bepaalde kleur kunnen waarnemen. Een voorwerp ontvangt dus alle kleuren van het licht, maar weerkaatst enkel de kleur dat wordt weerspiegeld. Zo bepalen de kegeltjes in onze ogen de kleur.
Er bestaan twee verschillende soorten mengsystemen om kleur te mengen. Namelijk die bij het verven (rood, blauw en geel) en bij drukwerken en printen (magneta rood, cyaanblauw en citroengeel). De mogelijkheden zijn dus ontzettend uitgebreid. Iedere kleur wordt daarom aangeduid met een kleurtoon (dat is de kleur), een verzadiging(dat is de lichtheid) en een intensiteit (hoe zuiver de kleur is). Je kunt er ook voor kiezen om kleuren te onderscheiden door middel van kleuromschrijvingen.
Je hebt bijvoorbeeld warme en koude kleuren. Denk bij koud aan blauw, groen en paars en bij warm aan rood, geel en oranje. Wanneer je een kleur hebt die lichter wordt wanneer je het mengt met wit, dan gaat het om een pastelkleur. Meng je een kleur met zwart dan wordt het een vertroebelende kleur. Op deze manier heb je en uitgebreide collectie aan verschillende kleuren.
Hoe ontstaat kleur?
Nu je weet wat kleur is, kan ik vertellen hoe kleur ontstaat. Om een kleur te kunnen waarnemen is licht nodig. Zonder licht is het onmogelijk om kleuren van elkaar te onderscheiden. Als je naar de zon kijkt, ervaar je het licht vaak als wit. Je gaat pas kleuren zien wanneer je het witte licht opbreekt. Wanneer je het zonlicht wilt opbreken, heb je een prisma nodig. Hiermee worden alle kleuren van de regenboog zichtbaar. Desondanks zijn het kegeltjes in onze ogen die informatie doorgeven aan onze hersenen. Hierdoor blijft kleurbeleving subjectief.
Achter in ons oog zijn namelijk kegeltjes die rood, geel en groen waarnemen. Die geven de informatie door naar je hersenen en in je hersenen wordt er een kleurbeleving aan gehangen. Zo kan ik een kleur interpreteren als blauw, maar jij vindt dat bijvoorbeeld groen. Daarover lees je meer bij het stukje kleurenblindheid. Eerst nog even wat over het ontstaan van kleuren. Zoals je net hebt kunnen lezen zijn kleuren dus golflengtes. Het licht dat wij waarnemen is eigenlijk een vorm van elektronische straling. Iedere kleur heeft daarbinnen zijn eigen golflengte. Wij kunnen slechts de golflengtes 400 tot en met 750 nano waarnemen.
Soorten kleuren
Er zijn een hele hoop verschillende soorten kleuren in de wereld. Het was kunstschilder Johannes Itten die een van de bekendste kleurenleer heeft ontwikkeld. Hij bedacht namelijk de kleurencirkel van primaire, secundaire en tertiaire kleuren. Rood, blauw en geel zijn de primaire kleuren. Deze kunnen in geen enkele mogelijkheid ontstaan bij het mengen van verschillende kleuren. Secundaire kleuren (paars, oranje en groen) ontstaan wanneer je twee van de drie primaire kleuren mengt. De tertiaire kleuren ontstaan wanneer je drie primaire kleuren mengt.
Desondanks loop je dan wat mij betreft toch een hoop kleurbelevingen mis. Tegenwoordig zijn er zoveel verschillende tinten, zoals pastel kleuren, indigo kleuren en dergelijke. In de loop der tijd hebben dan ook een hoop deskundigen zich over kleurenleer gebogen. Naast Johannes Itten, heb je bijvoorbeeld de kleurenleer van Gerritsen. Die gaat uit van 6 kleuren. De primaire kleuren volgens hem zijn rood, blauw/violet en groen. De secundaire kleuren ontstaan wanneer je twee primaire kleuren mengt, zoals magnetarood, cyaanblauw en citroengeel. De tertiaire kleuren ontstaan door het mengen van een primaire en een secundaire kleur.
Kleurenblindheid
Wat is kleurenblindheid?
Er zijn een hoop mensen in de wereld die moeite hebben om een aantal of alle kleuren te onderscheiden. Dit noemt men kleurenblindheid, maar omdat er iemand vaak nog wel kleur kan zien, is de naam niet toepasselijk. In Nederland heeft ongeveer 8 % van de mannen kleurenblindheid en 0,5% van de vrouwen. Bij kleurenblindheid komen de kegeltjes in je oog weer kijken. Je hebt er ongeveer 6 miljoen. Naast de kegeltjes zitten er achter in je oog ook staafjes, daarmee kun je licht en donker onderscheiden.
Wanneer er sprake is van kleurenblindheid werken de kegeltjes in je oog niet goed samen. Zoals eerder al is benoemd heb je kegeltjes die rood, groen en blauw kunnen zien. Wanneer jij een voorwerp bekijkt, geeft het straling van het licht af met alle aanwezige kleuren. Om te constateren welke kleur het is, werken alle kegeltjes met elkaar samen. Werkt een kegeltje niet goed, dan heb je moeite om een bepaalde kleur vast te stellen. Er is dan sprake van kleurenblindheid. Het kan ook zijn dat het probleem ligt in de hersenen. Je hersenen koppelen dan niet de juiste kleur aan een voorwerp.
Kleurenblindheid is geslachtsgebonden erfelijk. Het kan ook zijn dat je op latere leeftijd kleurenblindheid ontwikkelt. Dit kan voorkomen bij een oogzenuwafwijking of bij een erfelijke ziekte. Ook kan sommige medicatie ervoor zorgen dat je bepaalde kleuren niet meer kunt onderscheiden. Op latere leeftijd gaat het vaak om moeite met geel en blauw. Er zijn vier verschillende soorten kleurenblindheid waarmee je geboren kunt worden. Namelijk:
- Trichromatopsie: In dit geval doen alle drie de kegeltjes het. Dat heet normaal zicht. In sommige gevallen is er sprake van abnormale trichromatopsie. Dit betekend dat er een kleurzwakte is. Je kunt dus een bepaalde kleur niet goed zien.
- Dichromatopsie: met deze variant doen 2 van de 3 kegeltjes het. Deuteranoop (defect met de groene kegeltjes) betekend dat je rood en groen niet kunt onderscheiden. Protanoop (defect in de rode kegeltjes) betekend dat je rood en groen niet kunt onderscheiden. Tritanoop (defect in de blauwe kegeltjes) betekend dat je geel en blauw niet kunt onderscheiden.
- Monochromatopsie: in dit geval doet slechts 1 kegeltje het. Met deze variant is er sprake van slecht zicht en lichtschuwheid.
- Achromatopsie: deze variant is extreem zeldzaam. Slechts 0,0001% wordt hiermee geboren. In dit geval werken geen van de kegeltjes en dus zie je geen enkele kleur. Je ziet dan alles in zwart-wit.
Wat is een kleurenblind test?
Er zijn verschillende testen waarmee je kunt onderzoeken of je moeite hebt om een bepaalde kleur te kunnen zien. Om de juiste uitslag te kunnen krijgen, is het belangrijk om de kleurenblindheid testen in een ruimte te doen, waar voldoende natuurlijk daglicht naar binnen schijnt. Een kamer met kunstmatig licht en direct zonlicht kan ervoor zorgen dat de figuren vervagen. Je kunt via deze link 13 verschillende testen vinden. Overigens heb ik ook een online kleurblindheid test gevonden. Je ontvangt direct de uitslag. Doe deze test hier.
De betekenis van kleuren
De mens buigt zich al tijden over de betekenis van kleuren. Hier is geen zwart wit antwoord op. Rood staat bijvoorbeeld voor liefde en warmte, maar ook voor paniek en woede. De betekenis die jij aan een bepaalde kleur geeft, is en blijft een interpretatie van jouw brein. Dit heeft te maken met emoties, cultuur, mode, ervaring, voorkeur en, zoals eerder benoemd, kleurbeleving. Desondanks zijn er online een hoop betekenissen te vinden rondom kleur en kleurbeleving. Er zijn namelijk een hoop overeenkomsten tussen de kleurbelevingen van mensen. Ik zal wat verder in zoemen op de verschillende kleurbelevingen:
Rood
Rood roept bij velen opwekking op, zowel eetlust als lustopwekking. De kleur is namelijk activerend en stimulerend. Ook wordt rood vaak in verband gebracht met bloed. Dat staat voor leven en kracht, passie en vitaliteit. Uiteraard denk bij je rood aan passie, liefde en romantiek. Bij het dragen van rood draag je lef en kracht uit. Naast alle positieve belevingen zitten er ook een aantal negatieve belevingen aan rood. Zo staat het voor woede, agressie, gevaar, pijn en opdringen. Bijvoorbeeld het acuut moeten stoppen voor een rood stoplicht.
Geel
Geel staat voor vrolijkheid, energie en plezier. Ook geluk, nieuw leven en zomer zijn belevingen die deze kleur oproepen. Geel zorgt voor focus en doelgerichtheid. Wanneer je kiest voor gele kleding draag je volwassenheid, creativiteit en fantasie uit. De tegenhanger van geel is dat het staat voor jaloezie, verraad, lafheid en onbetrouwbaarheid. Daarnaast zorgt het voor onrust en stress. Geel heeft namelijk een hoop prikkels.
Blauw
Blauw staat daarentegen juist voor rust en vrede. Bij blauw draait het om intelligentie, verstand en geest. Wil jij graag vertrouwen, betrouwbaarheid en duidelijkheid uitstralen, is het dragen van blauwe kleding een goede keuze. Blauw staat ook voor evenwicht, vriendelijkheid, waarheid en stabiliteit. De negatieve belevingen van blauw zijn macht, status, weinig emotie en trots. Ook arrogantie en eigenwijsheid horen bij blauw.
Groen
Wil je graag vernieuwing, vertrouwen en harmonie uitstralen dan is groen helemaal jouw kleur. Groen staat voor vruchtbaarheid, nieuw leven, rust en ontspanning. Evenwicht, balans en harmonie worden geassocieerd met de kleur groen. De tegenhangers van groen zijn jaloezie, verveling en weerstand. Groen zorgt daarentegen ook voor focus en concentratie.
Roze
Roze is daarentegen onwijs meisjesachtig. Het heeft iets passioneel en kinderlijk. Een zachte kleur roze kan een rustgevend effect hebben. Roze doet denken aan jeugd, speelsheid, zoet en vrolijkheid. Daarnaast doet roze denken aan passie. Dit maakt de kleur spannend, flirterig en doet je denken aan liefde en drama. Uiteraard is het de tint die het effect teweegbrengt. Een felle kleur roze roept iets anders op dan baby roze. Roze kan dus ook onvolwassenheid uitstralen en kinderlijkheid.
Paars
Paars is de kleur van de rijkdom, luxe en stijl. De kleur paars staat ook voor intelligentie, wijsheid en waarheid. Het is een kleur die spiritueel veel aanspreekt. Paars roept je creativiteit op en is daarnaast opbeurend en kalmerend. Daadkracht, bemiddeling en raad worden dan ook vaak in verband gebracht met de kleur paars.
Wit
Wit wordt geassocieerd met puur, vrede en onschuld. Helderheid, balans, maagdelijkheid, eenvoud en netheid zijn allemaal belevingen rondom wit. Daarentegen staat wit ook voor leegte, stilte en perfectionisme. Deze worden over het algemeen negatief ervaren. Wit is daarnaast een kleur dat andere kleuren laat opvallen. Je kunt wit dus inzetten om de nadruk te leggen op andere kleuren.
Zwart
Zwart is een kleur met twee uiterste. Het doet je aan de ene kant denken aan de duisternis, de dood en mysteries, maar daarnaast is het ook een kleur van luxe, stijl en kracht. De kleur zwart roept status, stijl en elegantie uit, maar daarnaast kun je met de kleur ook weerstand bieden. Het is maar net de situatie die de associatie bepaald.
Grijs
Oranje
Oranje is een mengelmoes van geel en rood. Hiermee stimuleer je het brein en je eetlust. Oranje straalt enthousiasme en warmte uit. Ook plezier, optimisme, kracht en energie zijn belevingen die vaak voorkomen. De tegenhangers van oranje zijn niet serieus, goedkoop, onvolwassenheid en overvloed. In Nederland wordt oranje vaak vermeden omdat het te veel aan het koningshuis doet denken. Het is een kleur voor Koningsdag
Bruin
Kleuren en emoties
Hierboven heb je al enkele gevoelens en emoties kunnen lezen per kleur. De emoties die je aan een kleur koppelt hangt dus af van de associatie, kleurbeleving en de ervaringen die je hebt. Ook kan de kleurtype weer heel erg verschillen. Een zacht roze kleur kan heel kinderlijk en tuttig overkomen, terwijl een donkere roze kleur juist ouwelijk en volwassen kan overkomen. De omgeving en de context rondom de kleur kan ook van grote invloed zijn op de emoties die je opdoet. Een rood stoplicht dwingt je om te stoppen, terwijl een rode roos juist voor romantiek en opwekking zorgt.
Er is dus geen zwart-wit antwoord op welke kleur welke emotie is. Het is aan de ene kant heel erg persoonsgebonden. En dat maakt dat het een grote rol kan spelen in ons leven. Wanneer jij gevoeliger bent voor prikkels, zullen kleuren eerder emoties bij je oproepen. Houdt hier dus ook rekening mee met je kledingkeuze en je interieur keuze. Over je interieur keuze kun je later nog meer lezen.
Aura kleuren
Kleuren spelen ook een rol in de aura van ons leven. Een aura is een energieveld om ons heen. Je kunt het vergelijken met een bepaalde stemming die iemand heeft. Waarschijnlijk ken je het wel wanneer bijvoorbeeld iemands gemoedstoestand op de stemming drukt. Dit is een bepaalde energie die iemand uitstoot. Ieder levend wezen heeft een aura. Een aura kan een kleur bevatten en iedere kleur heeft weer een andere betekenis. Veel kleuren staan in het verlengde van de betekenis van de kleuren, zoals je hier boven hebt kunnen lezen.
Kleurkeuzes voor je interieur
Zoals je net hebt kunnen lezen, heeft kleur een grote invloed op je gemoedstoestand en je gevoel. Het is dus verstandig om bij het samenstellen van in je interieur daar rekening mee te houden. Het kan een groot effect op je stressniveau. Zorg ervoor dat je bewust kleurkeuzes voor je interieur maakt. Kleuren roepen namelijk bepaalde dingen bij je op. Bijvoorbeeld:
- Rood maakt je actiever
- Blauw maakt je productief
- Geel maakt je onrustig en heeft een negatief effect op je concentratie en geduld
- Groen maakt je meer in balans en biedt evenwicht
Welk kleurtype ben jij?
Om te bepalen welke kleur jouw het beste staat, is het noodzakelijk om te weten welk kleurtype jij bent. Het gaat hier niet alleen om kleding, maar ook om metalen, make up en dergelijke. In ieder seizoen zijn er weer andere kleuren in en dat maakt het lastig om de juiste kleuren kleding, sieraden en make up aan te schaffen. Door te onderzoeken welk kleurtype jij bent, wordt er eigenlijk duidelijk of je een warme of koude ondertoon hebt. Daarnaast wordt er bij de vraag welk kleurtype jij bent gekeken naar welk tint jouw huid heeft. Zie hier een uitgebreid artikel genaamd: welk kleurtype ben jij?
Kleuren voor volwassenen
Niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen kan het onwijs rustgevend zijn om is een kleurboek erbij te pakken. Het is niet alleen onwijs goed voor je creativiteit, ook biedt het heel veel ontspanning. Denk maar is aan het inkleuren van mandala’s. Er zitten veel meer voordelen aan kleuren dan je denkt. Zo verminderd de activiteit stress en angst, verbeterd het je motoriek en zicht en zelfs je nachtrust. Ergens in dit digitale tijdperk is het naar de achtergrond geraakt om te tekenen. Veel tekenaars beschrijven het proces als een ware meditatievorm.
Door vaker is een kleurboek voor volwassenen erbij te pakken, raak jij weer even helemaal in balans met je creatieve brein. Tekenen en kleuren hebben als doel om de coördinatie tussen je geest en motoriek weer in balans te krijgen. Daarnaast heb je eerder al kunnen lezen dat iedere kleur een ander effect heeft op je gevoel. Door vaker kleurrijk bezig te zijn, roep je vaker positieve gevoelens op en dat zul je merken in je dagelijkse leven.
Kleurboek voor volwassen kopen?
Zie jij het helemaal zitten om vaker tekeningen te maken of vaker te te tekenen? Je kunt er voor kiezen om zelf een tekening te maken op een leeg vel papier, maar je kunt ook voor een kleurboek voor volwassen gaan. Wil jij graag een kleurboek aanschaffen die uitermate geschikt is voor volwassenen? Ik raad je dan om is op Bol.com een kijkje te nemen.
Conclusie over de effecten van kleur op ons leven
Kleuren hebben dus wel degelijk een grote rol in ons leven. Zo bepaalt kleur hoe je de wereld beleefd en heeft een grote invloed op je gevoel en je gedrag. Het is daarom belangrijk om rekening te houden met de kleurkeuzes van je kleding en je interieur. Daarnaast staat ook niet iedere kleur iedereen. Het is dus belangrijk om je kleurtype te bepalen bij het kiezen van je outfit. Je kunt je dus wel voorstellen dat je een grote belevenis mist wanneer je kleurenblind bent.
Op welke manier maak jij gebruik van kleur?
